eXec
strona główna


Linux APUS na Amidze 1200 - Oprogramowanie

Szymon Tomzik


1. CD-ROM

Oprogramowanie - podstawowe pakiety znajdziemy na pierwszej płycie Debiana. Aby z niej skorzystać należy ją zamontować w systemie. W katalogu etc (w uproszczeniu jest to odpowiednik amigowego Env-Archive) znajdziemy plik fstab, który zawiera (trzymając się dalej amigowej terminologii) "mountlisty" dla poszczególnych urządzeń. Wczytujemy więc ten plik do edytora:

editor /etc/fstab

Jako, że APUS potrafi skorzystać tylko ze standardowego kontrolera w A1200 siłą rzeczy nasz napęd CD musi znajdować się na pierwszej taśmie, ustawiony jako SLAVE. Pod linuxem będzie więc widoczny jako urządzenie hdb w katalogu dev i tak też modyfikujemy linijkę odnoszącą się do CD-ROMu:

/dev/hdb /cdrom iso9660 ro,user,noauto 0 0

(w przypadku pierwszego cd-romu SCSI podajemy oczywiście /dev/scd0).

Zamykamy edytor kombinacją Ctrl+X i potwierdzamy modyfikację pliku fstab.

Wkładamy płytę do napędu i wpisujemy:

mount /cdrom

Płyta powinna się rozpędzić, a my możemy wylistować jej zawartość:

cd /cdrom
dir

2. APT

APT, czyli Advanced Packaging Tool to system zarządzania pakietami Debiana. W jego skład wchodzi szereg narzędzi, a nas na początek zainteresuje apt-cdrom, wpisujemy:

apt-cdrom add

Wkładamy pierwszą płytę Debiana do napędu i potwierdzamy - rozpocznie się proces "wyszukiwania" pakietów. Jeżeli posiadamy więcej płyt Debiana to powtarzamy tę operację dla każdej z nich.

APT przechowuje listę źródeł, z których może pobierać pakiety w pliku:

/etc/apt/sources.list

Plik ten (tzw. repozytorium) można także ręcznie edytować, np. dodając do niego adresy serwerów w sieci, ale o tym później.

3. X Window System - trochę niezbędnej teorii (źródło - pl.wikipedia.org)

X11.png (1723 bytes) Window System to graficzny system komputerowy (system okienkowy) stworzony w latach 80. w laboratoriach Massachusetts Institute of Technology (MIT). Często oprócz X Window System stosuje się też nazwę X, X11 lub X11R6. Nazwa X Windows (poprzez analogię do Microsoft Windows), chociaż rozpowszechniona jest niepoprawna.

System X tworzy okna, na których program może tworzyć obraz, oraz zajmuje się obsługą urządzeń wejściowych, nie dostarcza natomiast żadnego interfejsu użytkownika - jego tworzeniem i obsługą musi zająć się program. System X nie zajmuje się również obsługą okien, nimi zajmuje się osobna aplikacja, tzw. menedżer okien (ang. window manager).

X Window System jest zaprojektowany w architekturze klient-serwer, co oznacza że dzieli się on na dwie części: serwer zajmujący się wyświetlaniem grafiki, klawiaturą i myszą oraz klient, czyli oprogramowanie chcące zmienić zawartość okienka. Oba te elementy komunikują się za pomocą protokołu przezroczystego sieciowo, co oznacza że nie ma znaczenia, czy oba elementy systemu działają na tym samym komputerze (np. w domu) czy też na dwóch odległych maszynach. Jedna maszyna może wykonywać program, druga tylko wyświetlać wynik.

4. Instalacja XFree86

XFree86 to darmowa i wolna implementacja X Window System. Zainstalujemy ją przy pomocy narzędzia apt-get, które poszuka w naszej bazie najnowszej wersji pakietu i pobierze go z odpowiedniego archiwum.

Wpisujemy więc:

apt-get install x-window-system

Zostaniemy poinformowani o pakietach do zainstalowania (apt-get wymieni ich nazwy) oraz o potrzebnej ilości miejsca na dysku. Wkładamy żądaną płytę i potwierdzamy instalację. Uruchomi się konfigurator X serwera. Poszczególne kroki postępowania są opisane w rozdziale 6-tym tego dokumentu (korzystaliśmy z niego już przy instalacji Debiana), przy czym:

a). wideo
  • chipset dla karty graficznej (p. 6.5 podręcznika) - wybieramy glint (dla B/CVisionPPC - Permedia2)
  • "video card's bus identifier" - wpisujemy: PCI:0:1:0
  • konfiguracja Framebuffera (p. 6.6) - wybieramy Yes
b). klawiatura
  • ustawienie układu klawiatury - "Please select your keyboard model" (p. 6.8) - wpisujemy: amiga
  • p. 6.9 - "keyboard layout" - wpisujemy: pl
  • "keyboard variant" i "keyboard options" - zostawiamy puste pola
c). mysz
  • wybieramy dowolnie, np. - psaux i PS/2, gdyż te ustawienia i tak musimy ręcznie zmodyfikować

Po skonfigurowaniu monitora, rozpoczyna się proces instalacji. Gdy się on zakończy wpisujemy w konsoli:

editor /etc/X11/XF86Config-4

Plik "XF86Config-4" zawiera ustawienia X serwera - musimy zmienić konfigurację myszy i rozszerzyć konfigurację klawiatury. W tym celu:

/dev/psaux zamieniamy na /dev/amigamouse
oraz PS/2 na BusMouse

Przy konfiguracji klawiatury dopisujemy dwie nowe opcje:

Option "CustomKeyCodes"
Option "XkbKeyCodes" "amiga"

Section "InputDevice"
Identifier "Generic Keyboard"
Driver "keyboard"
Option "CoreKeyboard"
Option "XkbRules" "xfree86"
Option "XkbModel" "amiga"
Option "XkbLayout" "pl"
Option "CustomKeyCodes"
Option "XkbKeyCodes" "amiga"

EndSection

Section "InputDevice"
Identifier "Configured Mouse"
Driver "mouse"
Option "CorePointer"
Option "Device" "/dev/amigamouse"
Option "Protocol" "BusMouse"
Option "Emulate3Buttons" "true"
Option "ZAxisMapping" "4 5"
EndSection

Po zapisaniu zmian uruchamiamy X'y poprzez wpisanie: startx

Powinien pojawić się szary ekran i znak "X" jako kursor myszy. Wyłączyć serwer X możemy kombinacją klawiszy CTRL ALT BACKSPACE lub wybierając opcję Exit z prostego menadżera TWM, który się nam zainstalował.

Wskazówka: jeżeli się pomyliłeś i coś nie działa to edytuj ręcznie ustawienia w pliku XF86Config-4 lub wpisz: dpkg-reconfigure xserver-xfree86

5. Window Maker

s_wmakerprefs.png (13897 bytes) Moim ulubionym menadżerem okien jest Window Maker. Posiada on niestandardowy sposób obsługi wzorowany na systemie operacyjnym NeXTStep. Szybko jednak można go opanować, a po pewnym czasie nawet uzależnić się od niektórych możliwości. Używam go więc także pod Debianem na micro Amidze (po Workbenchu, jest to zdecydowanie drugie moje ulubione systemowe GUI - spośród tych, których używałem pod różnymi systemami operacyjnymi). W przypadku Amigi 1200 ma on jednak jeszcze dwie dodatkowe zalety - szybkość działania i małe zapotrzebowanie na pamięć.

Instalacja:

apt-get install wmaker

Po ponownym uruchomieniu X'ów znajdziemy się już w środowisku GUI Window Makera. Na początek warto zapoznać się z preferencjami.

Wskazówka: rozdzielczość ekranu pod X'ami zmieniamy kombinacją klawiszy CTRL+ALT i "+" lub "-" z klawiatury numerycznej.

6. Partycje amigowe

Co by nie pisać o linuxie to i tak najlepszym systemem operacyjnym jest dla nas AmigaOS. Traktując więc linuxa jako uzupełnienie braków w oprogramowaniu dla AmigaOS podstawową sprawą staje się sprawne przenoszenie plików pomiędzy tymi systemami.

a). Amigową partycję (np. DH2) sformatowaną pod FFS montujemy pod linuxem w taki sposób:

mount -t affs /dev/hda3 /mnt

Od teraz w katalogu mnt dostępna jest zawartość amigowej partycji DH2.

b). Możliwa jest także odwrotna sytuacja - pod AmigaOS możemy podmontować partycję linuxową sformatowaną pod EXT2. W tym celu należy zainstalować EXT2FileSystem rozwijany przez Marka Szyprowskiego. Najnowsze wersje pozwalają także na obsługę EXT3 i zapis plików, jednak autor wyraźnie ostrzega w dokumentacji, że nie jest on do końca przetestowany i robimy to na własne ryzyko. Wersje te mają także w celach testowych włączony debug - działają bardzo wolno. Osobiście więc korzystam ze starszej wersji 0.5, bez zapisu plików.

Instalacja (szczegółowy opis znajdziecie w pliku "readme" znajdującym się w archiwum):
  • plik "EXT2FileSystem" kopiujemy do L:
  • programem GigleDisk (GigleDisk DEVICE nazwa UNIT nr TO plik) tworzymy mountlistę, z której wycinamy interesującą nas partycję linuxową, przy czym:

    GlobVec = -1
    DosType = 0x45585432
    StackSize = 16384
    FileSystem = L:EXT2FileSystem
    Activate = 1

  • pod tak przygotowany plik tekstowy podpinamy ikonkę i w zależności od potrzeb całość umieszczamy w Devs/DosDrivers lub w Storage/DosDrivers

7. Synaptic

s_synaptic.jpg (28706 bytes) Program Synaptic to graficzny menadżer pakietów Debiana (w uproszczeniu GUI na apt-get). Dostajemy alfabetycznie ułożoną listę dostępnych pakietów, którymi możemy w bardzo łatwy sposób zarządzać. Takie rozwiązanie zdecydowanie ułatwia pracę z Debianem tym, którzy nie są przyzwyczajeni do działania z poziomu konsoli. Programu tego jednak nie znajdziecie na pierwszej płycie Debiana. Przygotowałem dla Was starą wersję Synaptica, którą bardzo łatwo i szybko można zainstalować:
  • przenosimy plik synaptic_0.16-6_powerpc.deb pod linuxa
  • instalujemy wymagany pakiet libpng2:

    apt-get install libpng2

  • przy pomocy dpkg (dpkg jest narzędziem niskiego poziomu - służy do wykonywania podstawowych operacji na pakietach instalacyjnych, bardziej skomplikowane czynności takie jak określanie źródeł pakietów czy też automatyczne rozwiązywanie zależności i konfliktów pomiędzy pakietami, wykonuje narzędzie wyższego poziomu jakim jest APT) instalujemy Synaptica:

    dpkg -i synaptic_0.16-6_powerpc.deb

  • wpisujemy synaptic i już możemy zarządzać pakietami przy pomocy GUI

8. Internet

Modemowy dostęp do internetu konfigurujemy przy pomocy pppconfig, który znajduje się w menu Apps/System/Admin/. Aby połączyć się z siecią należy być zalogowanym jako ROOT i wpisać w konsoli:

pon nazwa_połączenia_zapisana_w_pppconfig
np.: pon dialog

Rozłączamy się wpisując: poff.

Bardzo szczegółowy opis konfiguracji sieci pod Debianem znajdziecie tutaj.

W przypadku DHCP ograniczyłem się tylko do zainstalowania pakietu pump (jest na pierwszej płycie Debiana) i następującej modyfikacji pliku /etc/network/interfaces:

auto eth0
iface eth0 inet dhcp

Karta PCMCIA jest widziana przez APUSa jako zwykła sieciówka PCI (ISA). Nie są potrzebne żadne dodatkowe narzędzia i moduły do jej uruchomienia (np. pakiet pcmcia-cs). Odpowiedni sterownik jest dostępny z kernelem (2.2.10) APUSa. Ogólnie działają karty pracujące z amigowym cnet.device - pełną listę przetestowanych kart znajdziecie tutaj. Karta PCMCIA jest automatycznie wykrywana, przy czym należy pamiętać o zastosowaniu CardReset i CardPatch w sekwencji startowej naszej Amigi przed skryptem startującym APUSa.

Po uzyskaniu dostępu do internetu warto dopisać (np. edytorem Xedit - menu Apps/Editors/Xedit) do pliku /etc/apt/sources.list serwer ftp zawierający pakiety Debiana w wersji PPC, np.:

deb ftp://ftp.de.debian.org/debian unstable contrib main non-free

Następnie można zaktualizować swoją bazę pakietów przy pomocy Synaptica.

9. Mozilla i Konqueror

s_mozilla.jpg (11888 bytes) s_konqueror.jpg (16561 bytes)

Na pewno warto zainstalować Mozillę (jak widać na obrazku można nawet napisać komentarz w naszym serwisie). Jej GUI jednak na APUSie działa wolno, dlatego ja polecam instalację wersji FireFox lub przeglądarki (ale nie tylko, bo to także menadżer plików) Konqueror - w miarę normalnie można już poruszać się np. po serwisie aukcyjnym Allegro (co widać na drugim obrazku).

Wskazówka: po każdej instalacji nowego oprogramowania zrestartuj window managera - menu WINDOW MANAGERS/RESTART, a wtedy zobaczysz nowo zainstalowane aplikacje w systemowym menu - możesz także sam rozbudowywać to menu przy pomocy preferencji Window Makera.

10. Worker

s_worker.jpg (9053 bytes) Worker to odpowiednik naszego starego, znakomitego DOpusa 4. Wszyscy więc zwolennicy tego programu i dwuokienkowego zarządzania plikami muszą koniecznie zainstalować pod Debianem Workera. Można sobie w nim np. skonfigurować montowanie partycji amigowych. I już zaczynamy mieć pod linuxem tę amigową przejrzystość plików, którą tak bardzo kochamy.:)

12. Gimp

Gimp to znakomity, darmowy program graficzny, którego brakuje nam pod AmigaOS. Pod APUSem działa jednak całkiem nieźle. Ciekawy kurs po polsku - www.gimp.signs.pl

s_gimp.jpg (15672 bytes)

12. Moduły i dźwięk

Moduły to w uproszczeniu sterowniki, które znajdują się poza kernelem (jądrem) linuxa i są wczytywane tylko wtedy, gdy są potrzebne (dzięki czemu kernel ciągle zachowuje są rozmiar, nie rozrasta się). Archiwum z nimi jest dołączone do każdej wersji kernela. Znajdziemy je więc także na pierwszej płycie Debiana:

/dists/woody/main/disks-powerpc/wersja/apus/drivers.tgz

s_modconf.jpg (16125 bytes) Z archiwum drivers.tgz należy wypakować kolejne archiwum o nazwie modules.tgz. Zawiera ono interesujące nas moduły, które umieszczamy w katalogu:

/lib/modules/wersja_kernela

Moduły konfigurujemy programem modconf (na obrazku). Aby pod APUSem uzyskać dźwięk należy załadować moduł misc/dmasound.

mpg123 - konsolowy player mp3, idealny do przetestowania dźwięku.

13. Drukowanie

Temat ten szeroko poruszył Marek Szyprowski w 4. numerze eXeca, w artykule APUS i drukarka (str. 44).